«خداوند از درون همهی افراد آگاه است، و باطن همهی انسانها را آزموده و از آن با خبر است، به همه چيز احاطه دارد و بر همهی اشيا غلبه دارد و به هر کارى قادر است.»
شرح:
علامه مصباح یزدی(ره) پیرامون علم الهی میفرماید:
انسان سعی کند، در همه مقاطع زندگی و در تمام ساعات شبانهروز، متناوباً به یاد بیاورد که خدا به رفتار او آگاه است. طبعاً موفقیت در این امر، نیازمند تمرین است و با كار مقطعی و كوتاهمدت، حاصل نمیشود. در تمام طول عمر باید آدمی چنین حالتی داشته باشد؛ از همینرو باید سعی كند این حالت برایش ملکه شود. برای این کار، ابتدا انسان باید باور کند که خدا به همه کارهای او عالم است. داشتن یک تصور روشن از چگونگی علم خداوند بستگی به پایه معرفت انسان نسبت به خدا و صفات او دارد. قرآن برای اثبات این امر كه خداوند به همه امور آگاه است، اهتمام و عنایت خاصی دارد.
در یک جا میفرماید: «أَلَا یَعْلَمُ مَنْ خَلَقَ وَهُوَ اللَّطِیفُ الْخَبِیرُ؛آیا آن کسی که موجودات را آفریده از حال آنها آگاه نیست؟! در حالی که او (از اسرار دقیق) باخبر و آگاه است». آیا ممكن است کسی که موجودی را میآفریند، نسبت به او عالم نباشد؟! تصویر گل یا میوهای كه ما در ذهنمان مجسّم میکنیم، نمونهای از آفرینش است. حال، آیا ممكن است ما ندانیم چه تصویری در ذهن خود ایجاد كردهایم؟! آیا ممكن است من تصویر سیبی را در ذهنم ایجاد کنم، اما ندانم صورت سیب است؟!
آفرینش بدون علم امكان ندارد. اگر آفرینشی در كار باشد، حتماً توأم با علم است. اگر همهی عالَم مخلوق خداست، پس این آفرینش از علم خدا جدا نیست.
خدا نسبت به همه موجودات در آسمان و زمین، و همه حوادث و اتفاقات، حتی افتادن برگی از درخت علم دارد . اگر موجود زندهای در اعماق دریا غذایی بخورد، خدا به آن موجود و به غذایی که می خورد، آگاه است. اگر درون صخرهای موجودی کمترین اثر از حیات داشته باشد، خدا به همه جزئیاتش آگاه است. این مطلب به بیانهای مختلف در قرآن ذکر شده است.
دیدگاه شما