آخرین اخبار
پربیننده ها
نسخه مناسب چاپ
مجاهد خاموش انقلاب
به مناسبت سالروز درگذشت آیت‌الله محی‌الدین انواری، به بازخوانی دوره زندان وی پرداخته است. چه‌آنکه حضور او در زندان، به لحاظ قوت علمی و نشاط رفتاری، اثراتی داشت که کمتر بیان شده است.
آیت‌الله محی‌الدین انواری در کنار شهیدان آیت‌الله بهشتی و آیت‌الله مطهری یکی از نمایندگان امام خمینی در شورای روحانیت هیئت‌های مؤتلفه اسلامی بود.
آیت‌الله خامنه‌ای درباره این جمع چنین فرمودند: «مبارزات سیاسى مرحوم مطهرى [...] یک فصل مربوط مى‌شود به سال‌هاى چهل‌ودو، آن وقتى که هیئت مؤتلفه‌ى تهران ریشه‌دارترین و داغ‌ترین مبارزه را علیه دستگاه داشتند. [...] دنبال فقیهى مى‌گشتند که به مبارزه مؤمن باشد و آنها را ارشاد و راهنمایى کند. با امام هم ارتباط داشتند، کم و بیش با مرحوم آیت‌الله میلانى هم در مشهد ارتباط ضعیفى در اوائل داشتند. [...] مرحوم مطهرى هم جزو [چنین] کسانى بودند، همچنین آقاى انوارى، ایشان هم با مؤتلفه در رابطه بودند که بعد هم زندان افتادند، دوازده، سیزده سال هم زندان بودند.»
آیت‌الله انواری در دوره زندان هم از نیروهای بسیار مؤثر بود، اگرچه اغلب در بازخوانی کارنامه آیت‌الله محی‌الدین انواری، مبارزات قبل از زندان او بازگو می‌گردد. از مهمترین اقدامات او در دوران زندان، مرزبندی هوشیارانه و به‌هنگام علیه سازمان مجاهدین خلق و وابستگی فکری آنها به مارکسیسم بود. آنچه بعدها به اسم تغییر ایدئولوژی مشهور شد.
اولین گزارش‌های ساواک که متوجه این هوشیاری شده است، مربوط به آبان‌ماه ۱۳۵۵ است که از مخالفت «نامبرده با مجاهدین و مارکسیسم و همچنین انقلاب مسلحانه» سخن می‌گوید. طبیعی است که این موضع او درباره انقلاب مسلّحانه بود، نه استفاده از سلاح برای رفع سد از مبارزه مردمی امام و آگاه‌سازی عمومی، که او خود در این مسیر مشقت قریب ۱۲ سال زندان را بر خود هموار کرده بود.
انواری به مخالفت صرف اکتفا نکرد، جلسات مباحثه برای اثبات حقانیت تفکر امام خمینی رحمه‌الله در مقابل اندیشه‌های مارکسیستی به راه انداخت و برای جلوگیری از ریزش مبارزان مذهبی آنچنان می‌کوشید که منجر به حساسیت ساواک شد... آیت‌الله انواری از مبارزه باز نایستاد، آنچنان که در یک محفل که مبارزان حضور داشتند و خبرهایی از امام در نجف نقل می‌کردند، منبع ساواک گزارش کرده است، در آخر سیاهه نام حضار، نوشته است: «شیخ انواری که اخیرا آزاد شده است.»
پس از آزادی آیت‌الله انواری و برخی دیگر از روحانیون این مبارزه فکری و تشکیلاتی به بیرون از زندان کشیده شد... از جمله اقدامات همفکران آیت‌الله انواری پس از خروج از زندان، تقویت تشکل گروه‌های مبارز مسلمان و ممانعت از پیوستن آنها به سازمان مجاهدین خلق بود. آیت‌الله انواری خود به صف مؤسسین جامعه روحانیت مبارز پیوست و در زمره حامیان فکری گروه‌هایی همچون گروه توحیدی صف، توحیدی بدر، منصورون، فجر اسلام و ... قرار گرفت که با حمایت شهید عراقی، شهید اندرزگو و ... از جداشدگان سازمان یافته بود.
دیدگاه شما